Bạo lực gia đình phá hủy sức khỏe tinh thần thế nào

Bạo lực gia đình phổ biến trong các mối quan hệ, xảy ra ở khắp nơi trên thế giới. Tại Hoa Kỳ, cứ bốn phụ nữ thì có một người bị bạo lực thể xác. Con số này ở nam giới là một phần chín. Tại Việt Nam, vào năm 2019, cứ ba phụ nữ đã từng kết hôn thì có một người bị bạo lực thể xác hoặc tình dục, theo số liệu thống kê của Quỹ Dân số Liên hợp quốc.

Các dấu hiệu của sự lạm dụng thể chất khá rõ ràng, có thể quan sát được. Xâm hại tinh thần trong gia đình có những hậu quả tàn khốc không kém, nhưng nguy hiểm không thể nhìn thấy thường ngày.

Nhiều nạn nhân của bạo lực gia đình phải đối mặt với những ảnh hưởng về sức khỏe tâm thần.

Hình thức bạo lực đầu tiên là lạm dụng thể chấtdùng vũ lực để làm nhục, khống chế, ép buộc nạn nhân phải làm theo ý mình. Những kẻ lạm dụng thường cố ý gây thương tích cho nạn nhân của họ để thiết lập mối quan hệ thống trị và phục tùng, các hành động bao gồm bóp cổ, tát, cắn, đánh hoặc ném đồ vật.

Roia Atmar, đến từ Tây Úc, là một trong những nạn nhân của bạo lực thể xác. Cô đã phải nhập viện trong ba tháng sau khi chồng cô đốt cô bằng nhựa thông. Atmar bị thương khủng khiếp và chấn thương nặng.

Cô phải điều trị tâm lý trong thời gian dài. Mặc dù tòa án đã ra lệnh cho người chồng phải giữ khoảng cách nhưng cô vẫn sợ một ngày nào đó anh ta sẽ đến với cô. “Rất nhiều vụ giết bạn tình xảy ra khi người phụ nữ cố gắng bỏ đi, đó không phải là điều dễ dàng chấp nhận”, cô nói.

Trên thực tế, những người thường xuyên bị bạo hành thể xác đều trải qua những sang chấn tâm lý khác nhau. Theo nghiên cứu được công bố trên Thư viện Y khoa Quốc gia, phụ nữ bị lạm dụng bởi một đối tác thân mật có thể bị trầm cảm, lo lắng, rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý (PTSD) và rối loạn ăn uống.

Ngoài bạo lực thể xác, một số người còn bị lạm dụng tinh thần. Sống với bạn đời hoặc người yêu thường xuyên thay đổi tâm trạng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Lời nói của một người có thể khiến nạn nhân mất tự tin, nghi ngờ bản thân và ảnh hưởng sâu rộng về sau.

Faliana Lee, tác giả của Khắc một mảnh thiên đường (Little Desire in Heaven) ghi lại câu chuyện của cô sau gần hai thập kỷ bị lạm dụng tinh thần. Khi mới kết hôn, cuộc sống của cô và chồng trôi qua êm đềm. Nửa năm sau, những điều kỳ lạ bắt đầu xảy ra.

Trong một chuyến du lịch cùng gia đình đến Sydney, chồng cô, Lee đã không cho phép cô đi vệ sinh. Ông thậm chí không che giấu hành vi này trước mặt các con của mình. Tiếp đó, Lee bị cô lập với bạn bè và đồng nghiệp của cô, khiến cô rất khó tìm kiếm sự giúp đỡ. “Tôi không thể mở lòng với bất cứ ai,” cô nói.

Theo Zlatka Rakovec-Felser, giáo sư Khoa Tâm lý và Sức khỏe Y tế, Đại học Maribor, nạn nhân của lạm dụng tình cảm có thể trở nên trầm cảm, lo lắng, phát triển các cơn hoảng sợ, hoặc sử dụng rượu hoặc chất kích thích. một cách bừa bãi. Họ cũng có xu hướng tự làm tổn thương mình, quyết định tình dục bốc đồng, bừa bãi, sau tổn hại tâm lý.

“Tại một thời điểm nào đó, kẻ bạo hành sẽ cố gắng giả vờ rằng nạn nhân đang phản ứng thái quá, cố gắng bào chữa và đổ lỗi cho nạn nhân. Đây là lý do tại sao rất nhiều phụ nữ quay trở lại với kẻ bạo hành mình, bởi vì họ cảm thấy đó là lỗi của họ, rằng họ có một số trách nhiệm , ”Lee chia sẻ.

Lee cho rằng đến một thời điểm nào đó, cơ thể nạn nhân tích tụ đủ căng thẳng và có những biểu hiện bất thường về thể chất. Sau một thời gian dài căng thẳng về tinh thần, cô bị băng huyết và mệt mỏi kinh niên.

Đáng lo ngại nhất, nạn nhân bị lạm dụng tâm lý có thể nảy sinh ý định tự tử hoặc thậm chí cố gắng kết liễu cuộc sống của mình do quá đau buồn.

Bạo lực dưới bất kỳ hình thức nào là phổ biến diễn ra theo chu kỳ. Trong giai đoạn đầu, nạn nhân cố gắng xoa dịu kẻ bạo hành. Sự lạm dụng về thể chất, tâm lý hoặc tài chính đều xảy ra trong giai đoạn thứ hai. Giai đoạn thứ ba là hòa giải, khi người bạo hành xin lỗi, hứa sẽ không tái phạm, hoặc chối bỏ trách nhiệm về sự việc. Giai đoạn thứ tư là “tuần trăng mật”. Trong đó, kẻ xâm hại tác động tâm lý để nạn nhân quên đi hành vi xâm hại đã xảy ra. Khi giai đoạn này kết thúc, chu kỳ lạm dụng lại bắt đầu.

Ở Mỹ và Châu Âu, các nhà tâm lý học đã nghiên cứu các phương pháp chẩn đoán, đánh giá lâm sàng, can thiệp y tế với nạn nhân bạo lực gia đình. Mỗi quốc gia có cách phân bổ nguồn lực riêng cho phụ nữ bị lạm dụng.

Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ Sinh học Quốc gia Hoa Kỳ, liệu pháp hành vi nhận thức phù hợp với Điều trị tâm lý đối với phụ nữ từng bị bạo lực gia đình. Trong đó, nhà trị liệu sẽ nói về bệnh tình của mình và các vấn đề liên quan với nhà tâm lý và nhà trị liệu. Số lượng phiên thay đổi tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bạo lực trước đó và có thể dao động từ một đến 20 phiên.

Vương quốc Anh và Canada hướng tới việc cung cấp liệu pháp tâm lý cho cả những người gây bạo lực. Phương pháp chính là giáo dục về quyền bình đẳng, nhấn mạnh trách nhiệm của mỗi cá nhân trong mối quan hệ.

Thục Linh (Theo dõi Tâm trí rất tốt)