Các tàu chở dầu được dán nhãn “điểm đến không xác định” đang ngày càng được sử dụng để vận chuyển dầu của Nga.
Trong những tuần gần đây, Nga đã tăng cường giao dầu cho các khách hàng chính, mặc dù bị xa lánh trên thị trường năng lượng toàn cầu. Xuất khẩu dầu từ các cảng của Nga sang các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) – vốn là khách hàng lớn nhất của họ – đã tăng lên mức trung bình 1,6 triệu thùng / ngày trong tháng 4, theo TankerTrackers.com. Xuất khẩu của Nga có thời điểm giảm xuống chỉ còn 1,3 triệu thùng / ngày vào tháng 3, sau khi nước này phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Số liệu tương tự từ Kpler, một nhà cung cấp dữ liệu hàng hóa, cũng cho thấy xuất khẩu của Nga đạt 1,3 triệu thùng / ngày trong tháng 4, tăng từ 1 triệu thùng / ngày trong tháng 3.
Không giống như trước cuộc chiến ở Ukraine, người mua dầu hiện nay lo ngại về danh tiếng của họ nếu họ mua dầu của Nga. Do đó, một phương thức giao hàng ngày càng phổ biến là các tàu chở dầu được dán nhãn “điểm đến không xác định”.
Vào tháng 4, hơn 11,1 triệu thùng dầu đã được chất lên các tàu chở dầu mà không có lịch trình cố định. Đây là nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác, theo TankerTrackers.com. Trước chiến tranh, con số này gần như bằng không.
Đầu tháng này, tàu chở dầu diesel của Nga đã tới cảng ở Purfleet (Anh). Hình ảnh: WSJ
Một lý do để giấu nguồn gốc xuất xứ của dầu Nga là các nước rất cần dầu thô để duy trì nền kinh tế và ngăn giá nhiên liệu leo thang. Tuy nhiên, các công ty dầu mỏ và các công ty trung gian phải giao dịch lặng lẽ, tránh mang tiếng khi tài trợ cho chiến dịch quân sự của Nga.
Các nhà phân tích và thương nhân cho biết nhãn “điểm đến không xác định” là tín hiệu cho thấy dầu sẽ được đưa vào các tàu lớn hơn trên biển để dỡ hàng. Dầu thô của Nga sau đó sẽ được trộn với hàng hóa khác trên tàu để che giấu nguồn gốc xuất xứ. Điều này thường được sử dụng cho hàng xuất khẩu từ các quốc gia bị trừng phạt, chẳng hạn như Iran hoặc Venezuela.
WSJ Theo nguồn tin từ các công ty vận tải biển, vào tuần trước, tàu Elandra Denali đã ở ngoài khơi Gibraltar khi nhận 3 chuyến hàng từ các tàu chở dầu khởi hành tại các cảng Ust-Luga và Primorsk (Nga). Lịch trình cho thấy, tàu này khởi hành từ Incheon (Hàn Quốc) và dự kiến đến Rotterdam – cảng lọc dầu chính ở Hà Lan.
Các thương nhân cũng cho biết, nhiều loại dầu tinh luyện mới mang nhãn hiệu Latvian blend và Turkmenistani cũng được bán trên thị trường. Chúng được cho là chứa chủ yếu là dầu của Nga.
Xuất khẩu dầu mỏ là huyết mạch của nền kinh tế và ngân sách của Nga. Nước này đang cố gắng bán lượng dầu tương đương trước chiến tranh. Tuy nhiên, lượng hàng tồn kho trong nước vẫn còn khá lớn.
Mỹ, Anh, Canada và Australia đều đã cấm nhập khẩu dầu của Nga. EU vẫn do dự, do phụ thuộc vào năng lượng. Các nhà lãnh đạo châu Âu vẫn đang tranh luận về việc có nên áp đặt các biện pháp trừng phạt hay không, vì họ phải cân bằng việc cô lập Nga mà không gây tổn hại cho nền kinh tế trong nước vì giá nhiên liệu tăng.
Bất chấp việc thiếu các biện pháp trừng phạt, nhiều công ty năng lượng châu Âu đã cắt giảm nhập khẩu dầu của chính họ đối với Nga trong những tuần sau cuộc xung đột, do các ngân hàng miễn cưỡng cho vay và phí bảo hiểm tăng vọt. Tuy nhiên, với sự gia tăng lượng dầu đến các cảng châu Âu trong tháng Tư, cũng như số lượng tàu “chưa biết điểm đến” tăng, các công ty dường như đã tìm ra cách an toàn.
Giovanni Staunovo, nhà phân tích của UBS Group, cho biết: “Lệnh cấm hoàn toàn của EU đối với dầu Nga chẳng khác nào nói rằng ngày mai bạn bị cắt 40% lương nhưng vẫn phải sống như không có chuyện gì xảy ra”, Giovanni Staunovo, nhà phân tích tại UBS Group, cho biết: “ . Nhiều người xem đây là một món hàng hấp dẫn. “
Dầu Urals của Nga hiện có giá thấp hơn dầu Brent từ 20-30 USD / thùng. Trước khi xảy ra xung đột, mức chênh lệch chỉ là 1-2 USD. Nga đang đàm phán một thỏa thuận bán dầu cho người mua ở Ấn Độ.
Phần lớn dầu của Nga vẫn đang được ghi rõ ràng trên các chứng từ vận chuyển. Dầu đến Romania, Estonia, Hy Lạp và Bulgaria đã tăng gấp đôi trong tháng này so với mức trung bình của tháng Ba. Dầu sang Hà Lan và Phần Lan cũng tăng mạnh.
Một số đổ xô mua trước nguy cơ có lệnh hạn chế mới. Những người khác nói rằng họ đã ký thỏa thuận trước khi xung đột nổ ra.
Simon Johnson – giáo sư kinh tế tại MIT cho biết: “Việc họ mua nhiều hơn trước khi xảy ra xung đột cho thấy nguyên nhân không chỉ là các hợp đồng dài hạn. “Lý do là dầu giá rẻ. Cho đến khi có một lệnh cấm vận hoàn toàn. Nói chung, điều này sẽ tiếp tục.”
Trong những tuần gần đây, các công ty dầu mỏ lớn như Royal Dutch Shell, Repsol, Exxon Mobil, Eni, Trafigura và Vitol đã thuê tàu để vận chuyển dầu thô của Nga từ các cảng ở Biển Đen và Baltic tới EU, theo Global Witness và Refinitiv. Các lô hàng này đã đến Ý, Tây Ban Nha và Hà Lan trong tháng này.
Một phát ngôn viên của Repsol cho biết hàng hóa mà họ nhận được là từ các hợp đồng dài hạn được ký kết trước khi xảy ra xung đột. Shell, Exxon và Eni nói rằng họ đang vận chuyển dầu từ Kazakhstan qua một cảng của Nga. Trafigura tuyên bố đã mua và bán ít dầu của Nga hơn trong quá khứ.
Vào ngày 7 tháng 4, Shell thông báo ngừng mua dầu của Nga trên thị trường giao ngay, nhưng vẫn nhận được dầu thô từ các hợp đồng đã ký trước chiến dịch quân sự ở Ukraine. Họ xác định một sản phẩm tinh chế có xuất xứ từ Nga nếu nó chứa từ 50% dầu Nga trở lên. Điều này có nghĩa là họ vẫn sẽ kinh doanh các sản phẩm như dầu diesel, nếu nó chứa 49,9% dầu của Nga hoặc ít hơn.
Các quan chức châu Âu đang soạn thảo một kế hoạch cấm vận, nhưng thời gian vẫn đang được cân nhắc, do sự phản đối của Đức và các cuộc bầu cử ở Pháp sắp diễn ra. Một số thương gia sợ hãi đã tìm ra cách để lách lệnh cấm.
Johnson giải thích: “Ngay cả khi EU cấm vận chuyển dầu của Nga, họ có nhớ trừng phạt các tàu chở dầu không? Các tàu chỉ cần chuyển hàng cho nhau trên biển”.
Hà Thu (theo WSJ)
