Dự thảo của Bộ Y tế về tiêu chí dinh dưỡng lành mạnh gây tranh cãi
Quy định không bắt buộc
Bộ Y tế đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo “Quyết định phê duyệt tiêu chí dinh dưỡng tốt cho sức khỏe đối với một số nhóm thực phẩm chế biến sẵn”.
|
Bộ Y tế đang dự thảo “Quyết định phê duyệt tiêu chí dinh dưỡng tốt cho sức khỏe” để áp dụng cho 5 nhóm thực phẩm. |
Theo dự thảo, bộ tiêu chí này áp dụng đối với một số nhóm sản phẩm thực phẩm được chế biến công nghiệp, bao gói sẵn và sử dụng trực tiếp, áp dụng cho 5 nhóm thực phẩm gồm:
Sản phẩm chế biến từ ngũ cốc (với các chỉ tiêu dinh dưỡng chủ yếu như năng lượng, chất béo, chất béo bão hòa, muối, đường tổng, chất xơ tùy theo từng loại sản phẩm);
Thịt chế biến (chỉ tiêu dinh dưỡng chính là mỡ, muối, đường tổng số);
Nhóm thực phẩm cá, hải sản chế biến (chỉ tiêu dinh dưỡng chủ yếu là chất béo, muối, đường tổng số);
Sữa và các sản phẩm từ sữa (các chỉ tiêu dinh dưỡng chính: chất béo, đường tổng số, canxi, men vi sinh);
Nhóm đồ uống (với các chỉ tiêu dinh dưỡng chính là chất béo, natri, đường tổng số, chất đạm).
Theo quan điểm của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), tiêu chí dinh dưỡng lành mạnh được các cơ quan quản lý khuyến cáo và chỉ giới hạn ở một số loại thực phẩm chế biến bao gói sẵn. Đây không phải là quy tắc bắt buộc và nhằm mục đích phòng ngừa bệnh không lây nhiễm.
Đại diện Cục Y tế dự phòng cho biết “tiêu chí là hướng dẫn các nhà sản xuất có lộ trình cải tiến sản phẩm, giảm mức độ nguy hại đến Sức khỏe ở mức tối thiểu, từ đó ngăn ngừa các bệnh không lây nhiễm; không nhằm tác động tiêu cực đến ngành sản xuất thực phẩm ”.
Ngoài ra, cần tham khảo kinh nghiệm quốc tế và quy định của các tổ chức y tế uy tín trên thế giới để làm cơ sở xây dựng; tham khảo Luật An toàn thực phẩm; Chỉ thị 46 / CT-TTg năm 2017 về tăng cường công tác dinh dưỡng trong tình hình mới.
Các tiêu chí phân loại có thể gây hiểu nhầm
Tuy nhiên, tại hội thảo lấy ý kiến góp ý cho dự thảo trên diễn ra cuối tuần qua tại Hà Nội, một số ý kiến không đồng tình và chỉ ra những điểm chưa hợp lý trong dự thảo.
Đầu tiên, các chuyên gia dinh dưỡng và y tế đề nghị Bộ Y tế rà soát lại tên gọi, các khái niệm trong dự thảo và điều chỉnh tiêu chí từng nhóm thực phẩm sao cho dễ hiểu, hợp lý và thống nhất. Tốt nhất.
n
Cụ thể hơn, đại diện của Hội đồng Việc kinh doanh Hoa Kỳ – ASEAN (USABC) cho rằng bộ tiêu chí nêu trong dự thảo có thể ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của ngành thực phẩm và đồ uống nên cần dành thêm thời gian lấy ý kiến các bộ, ngành liên quan, do thực tế rằng Sản phẩm và đồ uống được quản lý bởi nhiều bộ khác nhau, bao gồm Bộ Y Tế, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ.
Theo đại diện USABC, “Bộ Y tế nên đưa ra khuyến nghị so sánh dinh dưỡng trên cơ sở khuyến nghị / khuyến nghị của CODEX International, nhằm mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng và phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. “.
Đại diện USABC cũng đề nghị, trong quá trình soạn thảo để hoàn thiện bộ tiêu chí hay bất kỳ văn bản quy phạm pháp luật nào, cần tham khảo kỹ lưỡng từ các chuyên gia, người tiêu dùng và đặc biệt là các hiệp hội ngành hàng, các doanh nghiệp trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống.
Là người đã nhiều năm giữ chức vụ đứng đầu cơ quan thanh tra, kiểm tra Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), TS Trần Quang Trung, Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam cho rằng nếu chỉ nhắc đến một số loại thực phẩm trong tiêu chí. chính sách này không bao gồm tất cả các loại thực phẩm, nó sẽ gây ra sự phân biệt đối xử và cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp.
“Nếu hướng đến phân loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, nên xem xét xây dựng thông tư mới dựa trên nội dung của Thông tư 34/2014 / TTLT-BYT-BNNPTNT-BCT; không ban hành tiêu chí này ”, ông Trung kiến nghị.
Đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa Kỳ (Amcham) cho biết, hiện nay không có khái niệm “dinh dưỡng lành mạnh” mà chỉ có khái niệm “Chế độ ăn uống lành mạnh” của hội nghị cấp cao Hệ thống lương thực của Liên hợp quốc. Vì vậy, cần hết sức thận trọng khi đưa ra một khái niệm mới chưa có ở trong nước và quốc tế.
|
Việc phân loại “thực phẩm lành mạnh” hoặc “không lành mạnh” có thể gây hiểu lầm cho người tiêu dùng |
Theo đại diện Amcham, việc phân loại “thực phẩm lành mạnh” hay “không tốt cho sức khỏe” có thể khiến người tiêu dùng hiểu nhầm, dẫn đến việc tiêu thụ những thực phẩm này không hợp lý. Nên đổi tên thành “khuyến nghị” thay vì “tiêu chí” để thể hiện là không bắt buộc …
Theo phản hồi của Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) tại hội thảo, hiện nay, tỷ lệ béo phì ở Việt Nam là trên 20% nên cần có những can thiệp của cộng đồng. Truyền thông đơn thuần là chưa đủ, vì thực phẩm không lành mạnh tràn lan trong khi người tiêu dùng chưa nhận thức rõ về chế độ dinh dưỡng hợp lý. Bộ tiêu chí này là tiền đề để định hướng cho việc xây dựng các quy định về nhãn mác, logo phân loại thực phẩm tốt cho sức khỏe.
Liên quan đến phản hồi trên, đại diện Hiệp hội Bia rượu – Nước giải khát Việt Nam (VBA) cho rằng: “Các nghiên cứu khoa học trong nước và quốc tế đã chỉ ra nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến thừa cân, béo phì, trong đó hai nguyên nhân chính là do chế độ ăn, uống không hợp lý và lối sống ít vận động, lười vận động ,.
Vì vậy, theo VBA, việc đưa ra “tiêu chí dinh dưỡng” đối với một số thực phẩm chế biến không những không giúp giải quyết được vấn đề thừa cân, béo phì mà còn gây hiểu nhầm về dinh dưỡng, khuyến khích người tiêu dùng sử dụng nhiều hơn các sản phẩm được coi là đáp ứng đủ dinh dưỡng này. tiêu chuẩn”.
Chúng tôi đề nghị nghiên cứu cơ sở khoa học trước khi đưa ra mục tiêu và tham khảo thêm ý kiến của các doanh nghiệp để có tiêu chí phù hợp với Việt Nam và hài hòa lợi ích của các bên. Bộ Y tế cần đánh giá kỹ tác động của tiêu chí dinh dưỡng này không chỉ đối với sức khỏe của người tiêu dùng mà còn đối với doanh nghiệp và xã hội. Nếu có tác động kép thì cần điều chỉnh để tránh hậu quả cho sự phát triển của doanh nghiệp và ngành thực phẩm.
(Ý kiến của đại diện Bộ Công Thương)