Người Việt đói ngủ – VnExpress Đời sống
“Đơn hàng gấp, khách yêu cầu giao hàng trước sáng mai”, tin nhắn của sếp buộc Hoàng An phải ở lại công ty đến 0h để giải quyết công việc.
Với một cô gái 29 tuổi, ở quận Bình Thạnh (TP.HCM), nhân viên một công ty xuất nhập khẩu, việc tăng ca không còn quá xa lạ. Tăng ca liên tục, những chuyến công tác cuối tuần khiến cô không được nghỉ ngơi. Trung bình mỗi ngày An ngủ hơn 6 tiếng. Tình trạng thiếu ngủ triền miên khiến cô không thể tập trung, luôn bực bội, mệt mỏi và hay cáu gắt.
“Đổi lại, tôi có thu nhập gấp đôi,” An giải thích. Nhưng chứng mất ngủ của cô trở nên nghiêm trọng khi cô mắc bệnh Covid-19 vào tháng 10 năm 2021. Nhiều đêm cô thức trắng. Bác sĩ chẩn đoán An bị mất ngủ, suy kiệt do Covid-19 hoặc áp lực công việc kéo dài, buộc cô phải thay đổi nhịp sinh học nếu không muốn các triệu chứng tâm thần gia tăng.
Trường hợp như Hoàng An không hiếm. Bác sĩ chuyên khoa 2 Lâm Minh Hiếu, Phòng khám Tâm lý Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết lượng bệnh nhân đến khám sau tháng cách ly tăng cao. Trước đây, một lượt khám khoảng 5 bệnh nhân thì nay đã tăng lên 10 người, có người phải dời lại sang ngày hôm sau. 95% trong số họ ở độ tuổi 25-50.
Không chỉ vì Covid-19, GS.TS Lê Văn Thành, nguyên trưởng bộ môn thần kinh, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, TP.HCM, cho biết số người trẻ gặp vấn đề về rối loạn giấc ngủ đang có xu hướng gia tăng. tăng nhanh trong vài năm qua.
“Người Việt Nam thiếu ngủ thường do các vấn đề xã hội như áp lực công việc, lối sống không điều độ, thời gian sử dụng máy tính nhiều”, GS Thành nói.
Quỳnh Trang, 28 tuổi, ở quận Hoàng Mai, Hà Nội là một ví dụ. Cô đã có 4 năm làm việc trong ngành truyền thông, đã quá quen với cảnh nửa đêm nhận việc. “Đó là đặc thù của nghề, không làm được thì thôi”, chị Trang giải thích. Những ngày không quá bận, cô làm việc từ 7h sáng đến 10h đêm, nhưng nhiều hôm làm việc xuyên đêm. Vài năm trở lại đây, trung bình mỗi đêm cô ngủ khoảng 4 – 5 tiếng.
Ngoài việc “nghiện” công việc, Trang còn thừa nhận mình mắc hội chứng FOMO (Fear Of Missing Out). Điều đầu tiên tôi thức dậy vào buổi sáng là kiểm tra tin nhắn và email của mình. Hành lý đi ra ngoài luôn đi kèm với một chiếc máy tính và điện thoại. “Đặc biệt trong những ngày nghỉ, lượng công việc tăng gấp đôi. Tôi không nhớ nổi lần cuối cùng mình được nghỉ ngơi, thư giãn là khi nào”, Trang nói.
Tháng 9/2019, công ty nghiên cứu thị trường Wakefield Research đã công bố kết quả khảo sát tại 8 quốc gia, ghi nhận khoảng 37% người trẻ Việt Nam bị mất ngủ, khoảng 73% thừa nhận từng gặp căng thẳng do rối loạn. rối loạn giấc ngủ. Đáng chú ý, 79% người tham gia khảo sát cho biết không có thời gian để nghỉ ngơi mỗi ngày và nhân viên văn phòng trung bình dành 10 ngày mỗi năm chỉ để bù đắp.
Khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) từng tiếp nhận 13.000 lượt bệnh nhân đến khám và điều trị chứng mất ngủ trong năm 2017. Trong đó, 25% là người trẻ từ 17-30 tuổi.
Theo một nghiên cứu khảo sát tình trạng mất ngủ trong cộng đồng dân cư tại TP.HCM, có khoảng 33% dân số mắc một trong nhiều triệu chứng mất ngủ và khoảng 30% trường hợp mất ngủ liên quan đến bệnh tâm thần.
Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, các bác sĩ cho biết, số người đến khám vì mất ngủ chiếm khoảng 15%, tuy nhiên, bệnh nhân mất ngủ cũng được phát hiện khi bệnh nhân đến khám vì lý do khác. khác (khoảng 35-40%).
Áp lực công việc, lối sống sinh hoạt thất thường và lạm dụng thiết bị điện tử quá mức là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu ngủ. Hình minh họa: Popsci
Không chỉ nhân viên văn phòng, những người làm nghề tự do hay các bà nội trợ cũng mắc chứng rối loạn giấc ngủ.
Huyền Nga, 32 tuổi, ở quận Hoàng Mai, bắt đầu bị mất ngủ vào năm 2020 sau khi sinh con. Hàng ngày, cô dậy từ 6h sáng để chuẩn bị đồ ăn cho cả nhà. Khi chồng đi làm, chị Nga chăm con, dọn dẹp nhà cửa, cơm nước. “Một ngày ở nhà không đủ để làm tất cả mọi thứ”, cô thở dài. Công việc nhà thường kết thúc lúc 11h đêm, cô cố gắng dành thêm hai tiếng để đọc báo và lướt mạng xã hội, trước khi đi ngủ.
Các nhà nghiên cứu gọi hiện tượng “Revenge Bedtime Procrastination” của chị Nga là hội chứng ăn ít ngủ mỗi đêm để làm những việc không có thời gian trong ngày. Tình trạng này ngày càng phổ biến do căng thẳng gia tăng và thói quen sống bị thay đổi vì Covid-19.
Đáng lo ngại, tình trạng thiếu ngủ đang ập đến với trẻ em Việt Nam. Vào năm 2016, bác sĩ nhi khoa Johnathan Halevy cho biết 40% trẻ em Việt Nam ngủ ít hơn mức cần thiết. Nguyên nhân chủ yếu là do thời gian làm bài, học bài, ôn thi. Ngoài ra, căng thẳng từ cuộc sống và trường học cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.
Một cuộc khảo sát khác do một nhóm học sinh THPT tại TP.HCM thực hiện vào đầu năm 2018, cho thấy tình trạng thiếu ngủ của học sinh THPT đang ở mức báo động. Trong số 7.300 sinh viên được khảo sát, hơn một nửa cho biết họ ngủ khá muộn, thường là sau 11h đêm và 20% sau 0h; Ngày hôm sau, thức dậy lúc 5: 30-6: 00 để đến trường cho kịp giờ. Vì vậy, hơn 80% học sinh thường ngủ ít hơn 7 tiếng mỗi ngày, hơn 10% ngủ ít hơn 5 tiếng.
“Tình trạng thiếu ngủ, mất ngủ không chỉ gây hại cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến năng suất lao động, chất lượng công việc”, PGS. , nhận định.
Theo các chuyên gia, một số nghiên cứu của Viện Đời sống xã hội cho thấy, nhiều nhân viên có nguyện vọng làm thêm giờ để tăng thu nhập, đồng thời doanh nghiệp cũng mong muốn nâng cao hiệu quả công việc. Điều này dễ nhận thấy là lợi ích trước mắt, nhưng không bền vững. “Thực tế, chúng ta đang vô tình làm xói mòn nguồn nhân lực quốc gia”, ông Lộc nói.
“Chết đói” còn nguy hiểm đến tính mạng con người. Thống kê của Ủy ban ATGT Quốc gia năm 2019 cho thấy, số vụ TNGT liên quan đến giấc ngủ chiếm 30% tổng số vụ trong năm, cướp đi sinh mạng của 6.400 người và gây thiệt hại 109 tỷ USD. (không bao gồm thiệt hại về tài sản).
Cũng như nhiều quốc gia trên thế giới, mất ngủ đã trở thành nỗi ám ảnh của người dân và thúc đẩy sự phát triển của bệnh “sleepnomics”.
Tại Việt Nam, các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ đã ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ trong vài năm trở lại đây. Một startup Việt Nam sản xuất nệm cho biết, doanh thu năm 2020 của đơn vị tăng 300% so với năm 2019. Đặc biệt trong thời kỳ đỉnh cao của Covid-19, doanh thu vẫn tăng 250-290%. Người sáng lập công ty giải thích sự tăng trưởng này là do nhiều người chú ý đến sức khỏe và chất lượng giấc ngủ của họ hơn.
Thị trường thuốc bổ và thực phẩm chức năng hỗ trợ giấc ngủ trong nước ghi nhận mức tăng nhẹ. Theo một báo cáo của Euromonitor, trong năm 2019, doanh số bán thuốc hỗ trợ ngủ không kê đơn đã chậm lại do lo ngại về nguy cơ phụ thuộc vào thuốc, nhưng các sản phẩm thuốc ngủ truyền thống hoặc thảo dược đã phát triển mạnh. .
Các lớp thiền và yoga cũng đang bùng nổ như một giải pháp lành mạnh để hỗ trợ giấc ngủ. Chủ một thư viện thiền tập trên đường Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, nhận thấy xu hướng trẻ hóa về độ tuổi và số lượng học viên tăng lên sau 3 năm tổ chức các lớp thiền. Đối tượng đến với thiền khá đa dạng, nhưng chủ yếu từ 22 đến dưới 40 tuổi, thường gặp các vấn đề như căng thẳng, mệt mỏi, mất ngủ.
Tiến sĩ Nguyễn Cao Minh, giảng viên Đại học Sư phạm – Đại học Quốc gia Hà Nội, người được đào tạo chuyên sâu về cách sử dụng chánh niệm và thiền định, cho rằng mong muốn phát triển bản thân và đối phó với căng thẳng tâm lý có hai lý do khiến nhiều người đến với thiền.
Được bạn bè giới thiệu, Hoàng An cố gắng đăng ký một lớp thiền với giá 2 triệu đồng / tháng, vì muốn giải tỏa áp lực và muốn có một giấc ngủ trọn vẹn. Cô cũng có thói quen từ chối nhận công việc ngoài giờ.
“Nhưng nếu tình hình không cải thiện, tôi sẽ nghỉ việc. Tôi không muốn bán sức lao động để nhận những tổn hại về tinh thần và thể xác như hai năm qua”, cô gái 29 tuổi chia sẻ.
Quỳnh Nguyễn
Nguồn: https://vnexpress.net/nguoi-viet-doi-ngu-4469890.html