Nhận điện thoại ‘con cấp cứu ở bệnh viện’, mất hàng trăm triệu đồng: Lỗi từ đâu?

Ngày 17/3, báo Tiên phong tổ chức hội thảo “Lỗ hổng thông tin và giải pháp đảm bảo an ninh mạng trong trường học” sau vụ hàng loạt phụ huynh học sinh ở TP.HCM nhận cuộc điện thoại “tôi phải đi cấp cứu ở bệnh viện” và mất hàng trăm triệu đồng.

Phụ huynh bị “đánh” tâm lý

Tại hội thảo, ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du (Q.10), đặt câu hỏi: “Tại sao lại có cú lừa ngoạn mục như vậy?” và phân tích đối tượng lừa đảo đã đánh trúng vào tình thương của người mẹ, người mẹ thường xuyên mất bình tĩnh. Lý do tiếp theo, theo ông Phú, học sinh được gọi là con nhà có đặc quyền, chủ yếu học sinh các trường tư thục, trường quốc tế. Ngoài ra, các đối tượng cũng hiểu được vấn đề thực tế là các bệnh viện hiện nay đang thiếu trang thiết bị để điều trị cho bệnh nhân. Vì vậy, khi cha mẹ nhận được điện thoại báo con phải cấp cứu, thiếu thuốc men, dụng cụ phẫu thuật, họ rất hoảng hốt.

Ngoài ra, hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du thẳng thắn cho biết, có tình trạng phụ huynh thiếu thông tin như bệnh viện sẽ không bao giờ thu tiền qua điện thoại. Khi sự việc xảy ra, phụ huynh không liên lạc với nhà trường mà chỉ nghe điện thoại gọi rồi hốt hoảng chuyển tiền. Điều đó cho thấy phụ huynh không biết thông tin cho đến khi “mất bò làm chuồng”.

Đồng tình với quan điểm này, ông Nguyễn Đình Độ, Hiệu trưởng Trường THPT Thành Nhàn (Q.Tân Bình), cho rằng nếu nhà trường và gia đình phối hợp tốt sẽ không xảy ra chuyện lừa đảo, thất thoát hàng trăm triệu đồng. Khi nhận được tin nhắn, phụ huynh không hỏi nhà trường mà vội chuyển tiền. Ngay cả khi nhận được những tin nhắn sai chính tả như “chấn thương”, “ủng hộ” mà phụ huynh cũng tin tưởng. Nếu là tin nhắn của giáo viên thì chắc chắn sẽ không bao giờ sai chính tả như vậy nhưng phụ huynh vẫn tin và vội vàng chuyển tiền ngay mà không liên lạc với giáo viên.

Thông tin sinh viên lấy từ đâu?

Cũng trong buổi tọa đàm, các đại biểu quan tâm vì sao thông tin sinh viên bị lộ?

Theo ông Độ, để tránh lộ thông tin học sinh, phụ huynh cũng nên hạn chế “khoe” thành tích của con trên mạng xã hội. Hiện nay, nhiều phụ huynh và các em được khen thưởng, được nhận bằng khen do chụp ảnh đưa lên mạng xã hội đã vô tình làm lộ thông tin của con em mình. Đó là rủi ro rất lớn vì bọn tội phạm sẵn sàng dành thời gian dài để nghiên cứu kỹ đối tượng lừa đảo.

Còn ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm An ninh mạng Athena, thông tin mỗi ngày trung tâm an ninh mạng này tiếp nhận khoảng 5.000 cuộc tấn công. Tội phạm công nghệ không giới hạn về địa lý, các cuộc gọi giả mạo có thể không bắt nguồn từ TP.HCM mà có thể đến từ các quốc gia khác. Tội phạm công nghệ kiếm tiền bất chính lợi dụng kiến ​​thức, sự phát triển của công nghệ để xâm nhập và tấn công cộng đồng. Theo ông Thắng, việc lộ dữ liệu xuất phát từ việc phụ huynh, học sinh cung cấp cho hoạt động học tập… Học sinh sử dụng các thiết bị công nghệ ngày càng nhiều nhưng chưa lường trước được những cạm bẫy trên không gian mạng.

Còn đại úy Huỳnh Đỗ Tấn Thịnh, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP.HCM, cho biết mỗi ngày đơn vị này tiếp nhận từ 20 – 30 đơn tố cáo của người dân về việc bị lừa đảo. Thủ đoạn lừa đảo rất đa dạng như mượn danh người quen, dùng ảnh, thậm chí mượn danh cơ quan nhà nước. Sau khi phụ huynh nghe điện thoại, những người này sẽ đưa điện thoại cho một người (có chức vụ cao hơn) nhằm lấy lòng tin của người dân.

Cũng trong buổi tọa đàm, khi trả lời câu hỏi lỗ hổng thông tin từ đâu, Đại úy Tấn Thịnh cho biết 20% là doanh nghiệp, cơ quan làm lộ thông tin; 80% là tiết lộ cá nhân của người đó. Đặc biệt là thế hệ Z hiện nay đang bị lộ thông tin do tham gia mạng xã hội mà không lường trước được tình hình…