1. Cần nhắc lại rằng đây là lần đầu tiên Đại hội thể thao Đông Nam Á được bán bản quyền truyền hình. Trong kỳ SEA Games 31 vừa qua, các nước đăng cai không bán bản quyền mà chỉ thu một khoản tượng trưng gọi là phí truyền dẫn. Con số này tại SEA Games 31 ở Việt Nam là 10.000 USD, còn trước đó ở SEA Games 30 ở Philippines là 5.000 USD.
Vì đã quá quen với thông lệ này nên người Thái cảm thấy choáng váng trước mức giá 800.000 USD (tương đương 28 triệu baht) mà nước chủ nhà Campuchia đặt ra. Con số này đắt gấp 80 lần số tiền mà Cơ quan quản lý thể thao Thái Lan (SAT) phải bỏ ra tại SEA Games 31.
“Mức giá này ngoài sức tưởng tượng và chúng tôi không thể chấp nhận. Chúng tôi sẽ phải tham khảo xem nước láng giềng nào đã mua bản quyền”, thống đốc SAT Kongsak Yodmanee cho biết.
Dự kiến SAT sẽ chốt vấn đề bản quyền vào tháng 3 này. Và không loại trừ khả năng người Thái sẽ không được xem SEA Games trên truyền hình, hoặc nếu có thì cũng chỉ được xem một số môn thể thao hấp dẫn nhất như bóng đá.
Đây không phải là lần đầu tiên, Thái Lan gặp khó khăn về bản quyền. Cuối năm ngoái, đội tuyển Thái Lan dự AFF Cup nhưng người hâm mộ bóng đá nước này không thể xem đội nhà thắng Brunei 5-0 trên sóng truyền hình. Nhưng sau đó, công ty xổ số trực tuyến Lottery Plus đã chi 67 triệu baht (1,9 triệu USD) để mua bản quyền giải đấu này. Trước đó, người Thái tưởng như không được xem World Cup 2022 nhưng đến phút chót, SAT và một số doanh nghiệp tư nhân đã huy động đủ 1,4 tỷ baht (33 triệu USD) để mua bản quyền giải đấu này.
2. Trở lại vấn đề bản quyền SEA Games 32. Liệu con số 800.000 USD có quá đắt so với 1,9 triệu USD cho AFF Cup 2022? Chia sẻ về vấn đề này, ông Wat Chamroen, Tổng thư ký Ban tổ chức SEA Games 2023 (CAMSOC) khẳng định: “Thứ nhất, Campuchia không phải là bên đưa ra mức giá này. Nó phụ thuộc vào sự đàm phán và giá trị thị trường. Chúng tôi luôn tuân theo các tiêu chuẩn của SEA Games Chúng tôi không thể đặt giá cố định. Thứ hai, các phương tiện truyền thông và quốc gia có giá trị thị trường lớn hơn sẽ trả giá cao hơn là bình thường. Do đó, Thái Lan đắt hơn tất cả các nước ASEAN khác.”
Thực tế, tại Nakhon Ratchasima 2007, chính Thái Lan đã đề xuất vấn đề khai thác thương mại bản quyền truyền hình. Nhưng tại hội nghị của Liên đoàn thể thao Đông Nam Á, đề xuất này không được thông qua với lý do SEA Games là sự kiện chung của Đông Nam Á và cần được lan tỏa nhiều nhất có thể.
Tuy nhiên, cũng như nhiều sự kiện thể thao châu lục và thế giới, việc thu tiền bản quyền là xu thế tất yếu. Theo ông Venu Ganesh Ramadas – đại diện Cục Bản quyền và Sản xuất của Ban tổ chức SEA Games – “Việc thu phí bản quyền truyền hình giúp giảm gánh nặng chi phí tổ chức sự kiện cho nước chủ nhà, đồng thời tăng doanh thu và phát triển thương mại”.
Thể thao Đông Nam Á nằm trong dòng chảy của thể thao châu lục và thế giới nên việc bán bản quyền là xu thế tất yếu. Điều quan trọng là các bên sẽ ngồi lại với nhau để đưa ra giải pháp hợp lý nhất.
